Jak już pisaliśmy w poprzednich artykułach, rok 2022 był inny niż wszystkie poprzednie lata i doświadczył całą branżę energetyczną jak żaden inny. Nasi klienci, pomimo daleko idącej pomocy ze strony Państwa odczuli zachodzące zmiany w postaci niespotykanego dotąd wzrostu cen ciepła. Na spotkaniu, na które zaproszono Zarząd PEC TERMOWAD, Przewodniczący Rady Nadzorczej wraz z Zarządem Spółdzielni Mieszkaniowej w Wadowicach gromko pokrzykiwali, zadając pytanie: co robi PEC Termowad aby zmniejszyć cenę ciepła? W tym artykule chcielibyśmy przedstawić jakie działania zostały podjęte przez PEC TERMOWAD, aby zapewnić optymalne ceny ciepła dla mieszkańców Wadowic ogrzewanych z miejskiej sieci ciepłowniczej.
Cena ciepła jest zawsze związana z kosztem pozyskanego paliwa (węgla i gazu) oraz energii elektrycznej. Twierdzenie, że nas nie interesuje cena paliwa, z czym spotkaliśmy się na ww. spotkaniu, jest niezrozumieniem działania systemu ciepłowniczego. Sieci ciepłownicze w Wadowicach wykazują duże straty, co jest niewątpliwie spowodowane przez wieloletnie zaniechania modernizacyjne. Największe straty odnotowujemy na sieciach osiedla Pod Skarpą, którymi zarządza Spółdzielnia Mieszkaniowa (granica odpowiedzialności pomiędzy PEC TERMOWAD, a Spółdzielnią znajduje się na ścianie wymiennikowni SW1 przy ul. Bałysa i SW2 przy ul. Niwy). Oczywiście na cenę ciepła mają wpływ również koszty stałe. Im większy będzie udział PEC TERMOWAD w systemie ciepłowniczym miasta Wadowice, tym koszty jednostkowe będą mniejsze. Im większy będzie udział systemu sieciowego w sprzedaży ciepła na potrzeby ciepłej wody użytkowej, tym niższe będą koszty jednostkowe produkcji.
Nie możemy również nie dostrzegać zmian, które zachodzą w podejściu do generacji ciepła. Dekarbonizacja to proces którego nie da się zatrzymać. W zależności od regulacji państwowych, a raczej europejskich będzie on rozłożony bardziej lub mniej w czasie. Trudno się spodziewać, że po roku 2030 węgiel będzie podstawowym paliwem w Wadowicach. Spalanie węgla w naszych kotłach będzie obciążone dodatkowymi opłatami związanymi z emisją CO2. Prawdopodobnie nie będziemy włączeni ponownie do systemu ETS (handel emisjami), ale dla mniejszych źródeł podobnych do tych którymi dysponuje PEC TERMOWAD będzie utworzony nowy, podobnie działający system opłat za emisje CO2. Gaz jest paliwem prawie doskonałym, emituje znacznie mniej CO2 niż węgiel, łatwo sterować procesem jego spalania, a kotły gazowe dzisiaj dają możliwość pracy praktycznie bezobsługowej i automatycznej. Nie jest to jednak kierunek wspierany przez instytucje finansowe. Gaz to paliwo przejściowe na okres transformacji systemu energetycznego do źródeł zeroemisyjnych. Cena gazu w przyszłości jest trudna do przewidzenia, jest to bowiem paliwo „polityczne”. Musimy pamiętać, że w przypadku osiedli w Wadowicach większość zapotrzebowania na ciepłą wodę użytkową (c.w.u.) jest pokrywana z indywidualnych pieców gazowych. Takie rozwiązania w przypadku pieców starszej generacji i słabej, mało wydajnej instalacji kominowej, generują niebezpieczeństwo wybuchu czy też zaczadzenia. Takie przypadki występowały już zwłaszcza na os. Kopernika. Najbezpieczniejszym źródłem ciepła oraz c.w.u. jest miejska sieć ciepłownicza.
Rozważania na temat optymalnego systemu ciepłowniczego dla miasta Wadowice muszą zawierać aspekty przedstawione powyżej. PEC TERMOWAD po zmianie Zarządu w roku 2020 przygotował nową strategię działania. Została ona zapisana w dokumencie pt. „Optymalny system ciepłowniczy dla miasta Wadowice”. W pierwszej części dokumentu dokonano oceny stanu istniejącego systemu ciepłowniczego. Oszacowano zapotrzebowanie na ciepło, możliwy rozwój rynku ciepła sieciowego i możliwy wzrost zapotrzebowania na c.w.u. Na bazie badań kamerą termowizyjną sieci ciepłowniczych (badania lotnicze) wskazano miejsca gdzie występują największe straty ciepła (między innymi Osiedle Pod Skarpą). Jednak najważniejszym kierunkiem działania jest uzyskanie przez system ciepłowniczy w Wadowicach statusu systemu efektywnego (50% energii dostarczanej do systemu powinno pochodzić ze źródeł OZE). Zrealizowanie tego warunku pozwoli nam starać się o dalsze fundusze na modernizacje systemu. Bo to, że musimy system ciepłowniczy Wadowic modernizować w kierunku systemów zoptymalizowanych tzn. systemów, które oferują dla swoich klientów możliwie najniższą cenę, systemów przyjaznych środowisku i bezpiecznych, nie podlega dzisiaj jakiejkolwiek dyskusji. Uzyskanie 50% udziału OZE w produkcji ciepła jest poważnym wyzwaniem dla PEC TERMOWAD, biorąc pod uwagę czas, jak również potrzebne nakłady finansowe. Przygotowaliśmy dwa projekty ukierunkowane na ten cel:
- Adaptacja węglowego kotła WR10 nr 1 do spalania biomasy
- Budowa nowego źródła opartego na pompach ciepła zlokalizowanych na zrzucie ścieków z oczyszczalni ścieków Wadowickiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji zasilanych z paneli fotowoltaicznych.
Oba projekty są na wysokim poziomie zaawansowania. W przypadku projektu nr 1, planujemy zacząć spalać pellet biomasowy już od 01.01.2024. Intensywnie pracujemy nad adaptacją kotła i logistyką dostaw biomasy. Niestety cena pelletu drzewnego jest na dzisiaj wysoka, większa od miału węglowego, a im bliżej zimy tym cena ta będzie rosła. Będzie to powodować utrzymywanie się taryfy na ciepło na dość wysokim poziomie, chociaż znacznie niższym niż pod koniec roku 2022 i początkiem roku 2023. Żeby złagodzić wpływy niestabilnej ekonomicznie biomasy, uruchomiliśmy drugi projekt, którego produkcja ciepła nie będzie zależna od spalanego paliwa. Mamy opracowaną koncepcje, czyli tzw. studium wykonalności projektu jak również PFU (program funkcjonalno-użytkowy) potrzebny do przeprowadzenia procedury przetargowej. Koszt tego źródła to około 16 mln zł wraz z bateriami fotowoltaicznymi o mocy około 1MW. To ogromna dla PEC TERMOWAD kwota, ale niestety nakłady inwestycyjne CAPEX na źródła zeroemisyjne są bardzo wysokie. Koszty eksploatacyjne są znacznie niższe od kosztów pozyskania paliw typu węgiel, gaz, czy też biomasa. Analiza ekonomiczna wykonana w trakcie opracowania SW (studium wykonalności) potwierdziła jednoznacznie ten kierunek działania.
System ciepłowniczy to również sieci ciepłownicze, za pomocą których dostarczamy ciepło do naszych klientów. Im mniejsze będą straty ciepła w tych sieciach, tym mniejsze będą koszty przesyłu i dystrybucji. PEC TERMOWAD w ostatnich latach wykonał bardzo dużo prac związanych z modernizacją istniejących sieci ciepłowniczych, zwłaszcza sieci wysokoparametrowych. W trakcie modernizacji sieci ciepłowniczych na os. Kopernika wymieniono ponad 3 km sieci kanałowych. Osiedle jest przygotowane, aby stopniowo wprowadzać tam c.w.u. z naszej sieci. Dla lepszego zrozumienia naszej intencji, w ramach projektu pilotażowego, postanowiliśmy na własny koszt wykonać projekt techniczny takiej instalacji i w ramach dobrej współpracy wykonać tą instalacje na koszt PEC TERMOWAD.
Do ww. projektu został wytypowany budynek nr 3. Oczywiście PEC TERMOWAD nie może pokryć wszystkich kosztów modernizacji. Nie możemy zagwarantować odtworzenia uszkodzenia (niewielkiego) wystroju łazienek. To koszt po stronie naszych klientów. Niestety Spółdzielnia Mieszkaniowa nie podjęła żadnych kroków w tym kierunku zasłaniając się wysoką ceną ciepła. Cena ciepła na potrzeby c.w.u. po wybudowaniu nowego źródła nie przekroczy ceny ciepła c.w.u. z piecyka gazowego, a na pewno ciepło to będzie znacznie bezpieczniejsze. To też jest wartość, która powinna być coraz bardziej doceniana przez naszych klientów.
Jak wspomnieliśmy najsłabszym punktem systemu ciepłowniczego Wadowic są sieci na os. Pod Skarpą. Są to sieci niskoparametrowe czteroprzewodowe wykazujące bardzo duże straty ciepła. W ramach systemu ciepłowniczego os. Pod Skarpą wchodzą dwie stacje wymienników ciepła SW1 i SW2 zlokalizowane odpowiednio na ulicy Bałysa i Niwy. W stacjach tych, jak również w stacji na ulicy Lwowskiej 60 są zlokalizowane piece gazowe, które mogą być uruchomione w okresach letnich do wytworzenia ciepła na potrzeby c.w.u. w przypadku niesprawności sieci ciepłowniczej lub przerwy technologicznej kotłowni przy ul. Młyńskiej. To rozwiązanie jest przestarzałe i generuje duże straty. W ramach przygotowania sieci do modernizacji opracowano wielowariantową koncepcje modernizacji systemu ciepłowniczego os. Pod Skarpą. Zdecydowaliśmy się na wybór wariantu polegającego na budowie nowych sieci wysokoparametrowych i nowych przyłączy do poszczególnych budynków, co wiąże się również z koniecznością zainstalowania w budynkach indywidualnych węzłów cieplnych. Planowany koszt modernizacji wynosi ponad 12 mln PLN.
Żeby znaleźć takie pieniądze i wykonać tą modernizacje musimy mieć system efektywny.
Dzięki wsparciu Burmistrza miasta Wadowice, rozpoczęliśmy w tym roku budowę nowej sieci ciepłowniczej do nowobudowanych budynków przy ulicy Krasińskiego. W przyszłości będziemy mogli podłączyć do sieci również istniejące już budynki wielorodzinne. W ramach tego zadania wymienimy na preizolowane kolejne około 500m magistrali ciepłowniczej doprowadzającej ciepło do osiedla Pod Skarpą. Myślimy o digitalizacji systemu ciepłowniczego. To zadanie pozwoli na dalszą stabilizacje cen na możliwie akceptowalnym przez mieszkańców poziomie.
Jak widać z przedstawionego materiału cena ciepła dla mieszkańców w Wadowicach zależy w głównej mierze od ceny paliw stosowanych do jego produkcji. Stabilizacja tej ceny ciepła może być osiągnięta tylko dzięki modernizacji zarówno źródła jak i sieci ciepłowniczych. Rozwój systemu będzie również wpływał korzystnie na kształtowanie ceny jednostkowej ciepła.
PEC TERMOWAD jest pewnym, niezawodnym dostawcą ciepła dla mieszkańców miasta Wadowice. Nasz produkt jest bezpieczny, co jest wartością bezcenną. Cena ciepła w dłuższym horyzoncie czasowym zależy również od naszych klientów czyli mieszkańców Wadowic. Powinniśmy wspólnie zarówno PEC TERMOWAD jak również jego klienci budować dobry wizerunek firmy.
